Đền Bà chúa Thác Bờ

Vị trí: xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hoà Bình.
Đặc điểm: Với phong cảnh sơn thuỷ hữu tình và được ví như một Hạ Long trên cao.

Theo tương truyền, Đền Bờ (xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hoà Bình) thờ bà chúa Thác Bờ là Đinh Thị Vân người dân tộc Mường và một bà người dân tộc Dao bà người Dao ở Vầy Nưa lo liệu quân lương, thuyền mảng (không rõ tên). Hai bà đã có công giúp vua Lê Lợi về quân lương, thuyền mảng vượt thác Bờ tiến quân lên M¬ường Lễ, Sơn La dẹp loạn đảng Đèo Cát Hãn. Sau khi mất, 2 bà thường hiển linh giúp dân vượt thác an toàn, phù hộ cho trăm dân trong vùng mưa thuận, gió hoà nên nhân dân đã phong 2 bà làm thánh và lập đền thờ phụng.
 

Lâu nay, người dân trong vùng tôn vinh hai bà là "Chúa Thác Bờ", hàng năm vẫn mở hội đền vào ngày 7 tháng Giêng âm lịch. Tuy nhỏ nhưng vẫn cho cảm giác uy nghi bởi hòa vào tổng thể cảnh quan núi non sông nước hùng vĩ. Ðặc biệt, đền có rất nhiều tượng, với 38 pho lớn nhỏ. Trong đó có hai pho tượng đồng là tượng thờ chính…

Sự tích Đền Bờ hay còn gọi là sự tích bà Chúa Thác còn gắn liền với với cuộc chinh phạt đánh giặc của vua Lê Lợi vào mùa xuân năm 1431. Khi đoàn quân của vua Lê đến thác Bờ đã được sự ủng hộ và giúp đỡ của nhân dân trong vùng. Trong đó có bà Đinh Thị Vân, người dân tộc Mường xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc. Bà kêu gọi nhân dân quyên góp lương thực, thực phẩm để nuôi quân và đã chèo thuyền đưa, dẫn quân đi đánh giặc.

Khi đánh thắng giặc, bà còn tổ chức lễ hội cho nhân dân mừng chiến thắng. Để tiễn quân của nhà vua về kinh đô, bà Đinh Thị Vân huy động và cùng với nhân dân đóng bè, mảng đưa nghĩa quân cùng với thuyền rồng của nhà vua vượt thác Bờ trở về. Do những công đức của Bà, sau khi bà mất, vua Lê đã truyền cho dân bản xứ lập đền thờ bà tại thác Bờ.

Ngày nay, đền Bờ và thác Bờ đã trở thành điểm du lịch văn hóa tâm linh nổi tiếng. Từ bến Bình Thanh vào Thung Nai như tìm về chốn núi rừng người dân Mường, Thái, Dao… về giữa thiên nhiên với không khí trong lành. Hồ Thủy điện hòa Bình hiện lên trong cảnh lung linh thơ mộng. Cập bến Thung Nai, với những món ăn đặc sản của núi rừng Tây Bắc, thưởng thức đặc sản Cá Nướng ngay trên mặt hồ. Tham gia tour du lịch Thung Nai để có được những trải nghiệm văn hóa tâ linh thú vị.