Những nếp nhà sàn nguyên sơ của người Thái tại Kho Mường
Nơi gần như tách biệt với thế giới bên ngoài ấy có bản người Thái đơn sơ, hệ thống hang động, suối đá kỳ thú mà những ai đến một lần sẽ nhớ mãi.
Sau khi kết thúc chuyến đi Mai Châu, chúng tôi đã quyết định xuôi theo quốc lộ 15A rồi 15C khám phá bản người Thái giữa đại ngàn xứ Thanh.
Tại điểm bản Pà Khà, sau khi được người dân chỉ dẫn, chúng tôi bắt đầu lao xe xuống con đường mới được trải đá dăm vô cùng khó đi bởi có một con dốc đổ xuống thôn (bản) Kho Mường chỉ đủ để một chiếc xe máy đi qua.
Dốc dựng đứng, thẳng tuồn tuột lao từ dốc cao xuống lòng thung lũng. Chỉ cần một chút bất cẩn, thiếu tập trung là cả người và xe lao xuống vực.
Các ngôi nhà sàn
Bao quanh Kho Mường là những cánh rừng già nguyên sinh hoang sơ như ôm ấp, bảo vệ xóm làng. Thung lũng Kho Mường là một vùng tương đối bằng phẳng, rộng khoảng 280ha, bà con ở đây có thể cấy lúa hai vụ trong một năm. Chạy dọc thung lũng là con suối cung cấp nguồn nước tự nhiên cho các hộ dân sinh hoạt và trồng trọt.
Bản Kho Mường hiện ra trước mắt chúng tôi với tấm biển cổng “Làng văn hóa thôn Kho Mường” ghi trên ván gỗ, với những hàng cột hai bên cũng bằng gỗ khiên nguyên sơ, mộc mạc.
Sau thời gian lội con suối mát lạnh, đi xem ao cá, khám phá các xóm nhỏ quanh làng ngắm cảnh, ăn cơm cùng gia chủ, nghỉ qua đêm ở những căn nhà sàn ở Kho Mường để lấy lại sức, sáng hôm sau chúng tôi quyết định tới hang Dơi, nằm cheo leo trên một vách núi ở đoạn cuối con suối mà chúng tôi đã đi qua.
Theo trưởng thôn Hà Văn Thào, có rất ít người lên hang Dơi bởi đường leo lên cũng khá khó khăn.
Từ chiếc cầu khỉ bắc qua suối lên hang, du khách mất khá nhiều sức bởi đường đất, dốc cao. Nhiều đoạn chúng tôi phải dùng dao, gậy để phát quang lối đi mới tiến lên phía trước được. Tuy nhiên, khi đặt chân đến cửa hang, một cảm giác choáng ngợp đối với mọi người.
Mấy người bạn đi cùng chúng tôi chụp hàng trăm kiểu về vòm hang hùng vĩ này nhưng đều lắc đầu không ưng ý. Xem lại ảnh chẳng ai thấy được vẻ hùng vĩ, rộng lớn của nó như ngoài thực địa khi nhìn bằng mắt. Nhiều người ước ao giờ đây có bộ flycam thì tốt biết mấy.
Đường vào hang rất trơn và có độ dốc lớn. Trong hang có nhiều đoạn ướt do mạch nước ngầm chảy quanh năm.
Những chiếc đèn pin hay đèn flash máy ảnh có khoảng sáng quá nhỏ so với lòng hang rộng lớn. Lờ mờ trong ánh sáng yếu, chúng tôi dần dần nhìn thấy nhiều khối nhũ đá tạo hình đa dạng từ cây, hình người cho đến hình mãnh thú…